عواقب فتنه‌انگیزی در جامعه

در مقایسه با تقابل و جنگ شامیان و کوفیان، امام یکی از مسایل مهم در شکست کوفیان را کوتاهی و سستی در فرمانبرداری از رهبری نام می‌برد و بهانه‌تراشی‌هایی که برای فرار از جهاد در راه خدا، سرانجام باعث پیروزی دشمنان می‌شود، از این رو در فتنه‌انگیزی دشمنان، سست کردن ایمان مسلمانان، از مهم‌ترین روش‌های تضعیف روحیه حق‌طلبی و جنگ‌آوری به شمار می‌آید (خطبه 28- ص 53)

شناسایی این گروه اهمیت زیادی دارد، در عین حال به دلیل صفات ویژه این افراد، شناخت آنان کار ساده‌ای نیست. چرا که به قول امام (ع) این گروه با انجام ظاهری اعمال آخرت، دنیا طلبی می‌کنند و خود را کوچک و متواضع نشان می‌دهند و همانند مومنان واقعی می‌آرایند، با گام‌های ریاکارانه،‌پوشش زهد و تقوا را، وسیله نفاق و سودجویی قرار می‌دهند. (خطبه 32 - ص 57)

شبهه را به این جهت شبهه نامیده‌اند، که به حق شباهت دارد، نور هدایت کننده دوستان خدا در شبهات، همانا یقین، و راهنمای آن مسیر هدایت الهی است. اما دشمنان خدا، دعوت‌کننده‌شان در شبهات، همانا گمراهی و راهنمای آنان غفلت، ناآگاهی و کوری دل (بصیرت و آگاهی) است.

آنچه در احوال برخی افراد به ظاهر دیندار، بیشتر قابل تأمل است، انتخاب مسیر، برخلاف قرآن و احکام الهی است، بدعت‌گذاری، پدیدآوردن نوآوری‌هایی است که در آن حق و باطل در هم آمیخته است.

این افراد که در جوامع مختلف نمونه‌های شناخته شده‌ای دارند، به دور از بصیرت و توجه به نظرات عقلای جامعه خویش و نیز عدم تبعیت از ولایت و رهبری ، خود را دستمایه فتنه‌گران و فرصت‌طلبان نموده‌اند و چه بسا به دلیل جایگاه ویژه‌ای که به دست آورده‌اند، در ایجاد منابع برای سودجویان فرهنگ و اقتصاد جامعه، نقش بارزی داشته‌اند.